7. Ders Akorlar

  Bu derse başlamadan önce bir önceki derste gördüğümüz Dizi ve Gam kavramını bir daha tekrar etmenizi öneriyorum. Çünkü akorlar dizilerle direk ilintidir.

  Akor: Ezgileme(Armoni) yöntemlerinde birbiri ile uyumlu seslerin bir arada tınlamasıdır. İşte birbirine uyumlu sesleri tespit ederken dizideki seslerin sıra numarasına göre seçim yapıyoruz. Dizilere göz attığımız da majör ve minör kavramı olduğunu görürüz. Aynı şekilde akorlar içinde majör ve minör kavramı vardır.

  Akor tanımından bir akorun oluşması için en az 2 sesin bir arada tınlaması gerektiği gibi bir tespit yapabiliriz. La minör dizisini sıra numarası ile aşağıya yazıyorum;

1     2     3     4     5     6     7
la   si    do   re    mi    fa    sol

   Her dizinin 1. 3. ve 5. sesleri o dizinin ilk akorunu oluşturur. Bu aynı zamanda karar akorudur. La minör dizisinin 1.3. ve 5. olan La-Do-Mi sesleri ile bu dizinin ilk akoru olan Laminör akoru oluşur.
Standar gitarda 6 tel olduğu için, 6mi tel de de bu 3 sesi bulur ve aynı anda çalarsak Laminör okurunu elde etmiş oluruz.


  Her okurun gitar üzerinde çok fazla çalınma şekli vardır. Hepsini öğreneceksiniz ancak zamanlar. Bu nedenle başlangıç noktamız 1. pozisyonda çalınışları olacak.

Laminör akoru ( TAB)

--------------------------6E                        -----------------> mi sesi
------0------------------5A                         -----------------> la sesi
------2------------------4D    (2. Parmak)  -----------------> mi sesi
------2------------------3G    (3. Parmak)  -----------------> la sesi
------1------------------2B     (1. Parmak)  ----------------> do sesi
------0------------------1E                          ----------------> mi sesi
 
6 adet ses de 3 adet mi, 2 adet la ve 1 adet do sesi birlikte tınlıyor.

Parmak numaraları çok önemli. (video yu iyi izleyin.)


Şimdi zaman kaybetmeden diğer dizimiz olan Laminör'ün eşleniği Domajör dizisine bakalım.

1     2     3     4     5     6     7
do  re    mi    fa   sol  la     si

1.3. ve 5. sesler DO-Mİ-SOL

------0--------------6E                             ----------------> mi sesi
------3--------------5A    (3.Parmak)      -----------------> la sesi
------2--------------4D    (2.Parmak)       ----------------> re sesi
------0--------------3G                             ----------------> sol sesi
------1--------------2B     (1.Parmak)      ----------------> si sesi
------0--------------1E                              ----------------> mi sesi


vidyoda ilk iki akor Laminör ve Miminör gösterdim. domajörün resimle idare edin:)


Bir sonraki dersde görüşmek üzere.

6. Ders: Diziler.

   Bu dersimizde DİZİ kavramına değineceğim. Dizi kavramını nota gösterimi olmadan anlatmam oldukça zor. Bu nedenle temel müzik bilgisi olarak dizileri nota gösterilimi olarak göstericem. Ama merak etmeyin nota öğrenmek istemeyen arkadaşlar için de oldukça kolay tablarla anlatmaya çalıaşcağım.

  Diziye başlamadan önce aralık kavramından bahsetmek daha uygun olur. Klasik batı müziğinde toplam 12 ses vardır. her ses arası yarım aralıktır. İşte bu 12 sesin değişik kombinasyonlu sıralamalarından diziler oluşur. Bu ses dizileri belli bir notadan başlayıp tekrar o notaya (incesine yada kalınına ) geliyorsa bu dizilere gam denir. 

            * 12 ses yukarıdaki porte de gösterilmiştir.

   Genelde bütün müzik derslerinde ilk gösterilen dizi olan do-major dizisinden başlıyoruz. Yukarıdaki resimden de takip edelim. 

  Dizileri öğrenirken matematiksel düşünmek çok önemli. Her dizide ilk nota 1. sesdir. Diğerleri de sıra ile numaralanarak yazılır. Do Majör dizisinde de 1. nota do, 3. nota mi oluyor. 

  Neden müzik öğrenirken her zaman do-majör dizisinden başlanır? Çünkü diyez(#) ve bemol(b) gibi ara sesler yoktur. Şimdi ilk resimde ki 12 sesle kıyaslarsan bemol ve diyez olan 5 adet ses burda yoktur. 

   Şimdi bu diziyi gitarda nasıl çalıyoruz ona bakalım.

----------------------------- 6E(mi)

---3------------------------ 5A(la)       do

---0---2---3---------------4D(re)       re-mi-fa

---0---2--------------------3G(sol)     sol-la

---0------------------------2B(si)        si

----------------------------1E(mi)

  Dikkat ettiyseniz dizide majör diye bir terim kullandım. Latince majör-büyük, minör-küçük demektir. (Asiaminör-Küçük asya)  dizinin 1 ve 3. notası arasındaki aralık büyükse(4 aralık) majör küçükse(3 aralık) minör dür. 

   Domajör için do(1. ses) -mi(3. ses) arsında 4 aralık var. (en üstteki resimden bakıyoruz.) Biraz daha detaylı anlatalım. her sesin arasına bir yıldız(*) işareti koyacağım.

Do*do#*re*re#*mi=  4 yıldız 3 aralık. Buna büyük aralık diyoruz. 

Şimdi içinde bemol ve diyez içermeyen bir başka diziye bakalım. LAMINOR

Laminör dizisinde La(1.ses) -do(3.ses) arası 3 aralık var. bu nedenle bu dizi küçük yani minör dizidir.

La*la#*si*do= 3 yıldız 3 aralık Küçük(minör) aralık.

  Görüldüğü gibi Domajör ve Laminör dizileri aynı sesleri içeriyor. sadece sıralaması farklı. Buradan "Her minör dizinin aynı seslerden oluşan bir majör dizi eşleniği vardır" kuralı ortaya çıkar. Eğer bu kuralı unutmazsanız majöründe ki notaları bilmediğiniz dizinin minörünü biliyorsanız içinde hangi sesler olduğunu da bilirsiniz. Ama her majör ve minör diziyi öğrenmek bu işte profesyonelleşmenin şartıdır. Bunu da unutmayın.  Şimdi Laminör dizisini gitar üzerinde gösterilimine bakalım:

------------------------------ 6E(mi)

---0---2---3-----------------5A(la)        la-si-do

---0---2---3-----------------4D(re)        re-mi-fa

---0--------------------------3G(sol)      sol

------------------------------2B(si)

------------------------------1E(mi)

Videomuzda bu konu ile ilgili 2 alıştırmamız mevcut. bir sonraki derste görüşmek üzere.